Kalendarium 1-20 listopada

1 listopada 1939 – włączenie Zachodniej Ukrainy do ZSRS

2 listopada 1939 – włączenie Zachodniej Białorusi do ZSRS

5 listopada 1939 – Polska: ukazuje się pierwszy numer konspiracyjnego „Biuletynu Informacyjnego” – organu Służby Zwycięstwu Polski

6 listopada 1939 – Polska: 183 profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego i innych uczelni krakowskich zostaje aresztowanych przez Gestapo. Zostają oni wywiezieni do obozu w Sachsenhausen

7 listopada 1939 – Wodzem Naczelnym i Głównym Inspektorem Sił Zbrojnych zostaje gen. Władysław Sikorski

8 listopada 1939 – Niemcy: zamach na Hitlera w Bürgerbräukeller w Monachium

13 listopada 1939 – Finlandia: zarządzenie powszechnej mobilizacji w Finlandii

Polska: Gen. Sikorski wydaje rozkaz, na mocy którego Służba Zwycięstwu Polski (SZP) zostają przekształcone w Związek Walki Zbrojnej (ZWZ)

17 listopada 1939 – Polska: Hans Frank wprowadza obowiązek pracy dla wszystkich Polaków w GG

19 listopada 1939 – Lotnictwo: oblot prototypu niemieckiego samolotu bombowego Heinkel He 177 V1 (CB+RP)

1 listopada 1940 – Grecja: pierwsze oddziały brytyjskie przybywają na Kretę

3 listopada 1940 – Grecja: pierwsze samoloty RAF (bombowce Bristol Blenheim z 30. dywizjonu bombowego i 4 samoloty transportowe Bristol Bombay z 216. dywizjonu

4 listopada 1940 – Grecja: kontratak wojsk greckich wspierany przez RAF

5 listopada 1940 – Atlantyk: atak niemieckiego pancernika Admiral Scheer na konwój HX 84. Zatopił krążownik pomocniczy HMS Jervis Bay, 5 statków i uszkodził 2 kolejne

6 listopada 1940 – Sudan: nieudany brytyjski kontratak na sudańskie miasto Gallabat

10 listopada 1940 – Grecja: wojska greckie odrzucają Włochów aż do granicy z Albanią

11 listopada 1940 – Włochy: atak 21 samolotów torpedowych Fairey Swordfish z 813., 815., 819. i 824. sqn z lotniskowca HMS Illustrious na włoski port wojenny w Tarencie. Ciężko uszkodzono pancerniki Littorio, Ciao Duillo i Conde di Cavour.

14 listopada 1940 – Grecja: grecki pilot por. Mitralexis skutecznie staranował swoim PZL P24F włoski bombowiec Savoir-Marchetti S.M. 79 Sparviero

Wielka Brytania: Niemiecki nalot na Coventry

20 listopada 1940 – Węgry przystępują do Paktu Trzech

1 listopada 1941 – ZSRS: wyścig radzieckiej Armii Nadmorskiej i oddziałów niemieckich do Sewastopola

5 listopada 1941 – japoński premier Hideki Tojo doprowadza do podjęcia decyzji o rozpoczęciu wojny z USA, Wielką Brytanią i Holandią

7 listopada 1941 – ZSRS: 11 Armia niemiecka podchodzi pod Jałtę

Defilada w Moskwie z okazji rocznicy rewolucji październikowej

Niemcy: Największy od początku wojny nalot brytyjski – w operacji, której celem był Berlin wzięło udział 387 samolotów bombowych (Whitley, Wellington, Halifax, Stirling)

Polska: Pierwszy lot samolotu z polską załogą z pomocą dla ZWZ (Handley Page Halifax ze 138. dywizjonu)

9 listopada 1941 – ZSRS: oddziały Armii Nadmorskiej docierają do Sewastopola. Dowództwo sowieckie organizuje obronę miasta

10 listopada 1941 – ZSRS: oddziały 11 Armii niemieckiej z marszu atakują umocnienia Sewastopola

11 listopada 1941 – ZSRS: natarcie niemieckiej 11 Armii w kierunku Bałakławy

13 listopada 1941 – ZSRS: niemiecka 72DP okrążyła sowiecką 40DKaw

14 listopada 1941 – ZSRS: obrońcy Kercza rozpoczęli ewakuację

16 listopada 1941 – ZSRS: niemiecka 4 Grupa Pancerna (V Korpus Piechoty, XL i XLVI Korpusy Zmechanizowane) zaatakowała na kierunku Wołokodamskim 16 Armię sowiecką (17., 20., 24., 44.DKaw, 78DP i 58DPanc). Na północ od miasta atakowały 106. i 35.DP, a na lewym skrzydle – 2., 5., 10. i 11. DPanc oraz DZmot Das Reich. W pasie obrony sowieckiej 30.Armii 3.GPanc. gen. Hotha sforsowała rzekę Łamę

17 listopada 1941 – ZSRS: oddziały gen. Hotha zajęły Nowozawodskij

18 listopada 1941 – Libia: rozpoczyna się ofensywa gen. Cuninghamma pod kryptonimem „Crusader”. W wyniku podzielenia sił pancernych na 3 grupy po 150 maszyn atak stracił impet

ZSRS: koło Wołokodamska 16A sowiecka stanęła przed obliczem okrążenia przez oddziały niemieckie

19 listopada 1941 – ZSRS: XXIV Korpus osiągnął miejscowość Bołochowo.

Libia: XXII brytyjska brygada pancerna zaatakowała pas obrony włoskiej dywizji Ariete pod Bir El Gobi

1 listopada 1942 – Lotnictwo: oblot brytyjskiego wysokościowego samolotu myśliwskiego Westland Welkin (DG 558) i oblot włoskiego samolotu myśliwskiego Macchi Mc 205N/1 Orione (MM. 449)

2 listopada 1942 – Libia: rozpoczęła się wielka ofensywa 8 Armii brytyjskiej

Nowa Gwinea – Australijczycy odebrali oddziałom japońskim osadę Kokoda

3 listopada 1942 – Lotnictwo: oblot amerykańskiego samolotu patrolowo-bombowego Lockheed PV1 Ventura (BuNo 29723)

4 listopada 1942 – Libia: Włosi wycofują się spod El Alamein

7 listopada 1942 – Libia: Odwrót oddziałów Osi spod Sollum w Libii

8 listopada 1942 – Afryka Płn.: operacja „Torch” – przybycie oddziałów anglo-amerykańskich do Algierii i Maroka. W operacji udział wzięło ok. 70 tysięcy żołnierzy (w pierwszym rzucie).

Wojska niemieckie zajmują nieokupowaną dotychczas południową część Francji

9 listopada 1942 – Afryka Płn.: lądowanie w ramach operacji „Torch” w Casablance, Oranie i Algierze

Opór stawiają Francuzi wierni rządowi Vichy

10 listopada 1942 – Afryka Płn.: adm. Darlan wzywa Francuzów do zaprzestania oporu wobec aliantów

11 listopada 1942 – Guadalcanal: japońskie samoloty atakują lotnisko Hendersona

ZSRS – kolejna próba zdobycia Stalingradu przez Niemców. 5DP i 2DPanc atakowały wzdłuż ul. Wołchostrojewskiej w kierunku wąwozu Bannyj

12 listopada 1942 – Libia: alianci zdobywają Tobruk

Guadalcanal: starcie okrętów USN (5 krążowników i 8 niszczycieli) pod dowództwem kontradmirałów Dana Gallaghana i Normalna Scotta (odznaczony za tę bitwę Honorowym Medalem Kongresu) z flotą japońską w składzie 2 pancerników, 2 krążowników i 14 niszczycieli

13 listopada 1942 – Guadalcanal: 2 dzień bitwy morskiej. W wymianie ognia Amerykanie stracili 1 krążownik i 4 niszczyciele. Zginęli obaj dowódcy. Japończycy zakończyli starcie ze stratą 2 krążowników. Ponadto uszkodzono wszystkie pozostałe okręty

14 listopada 1942 – Guadalcanal: 2. bitwa koło wyspy – Japończycy: 1 pancernik, 4 krążowniki, 9 niszczycieli; Amerykanie: 2 pancerniki, 4 niszczyciele

15 listopada 1942 – Guadalcanal: 2 dzień bitwy – Amerykanie stracili 4 niszczyciele. Pancernik South Dakota – unieruchomiony. Drugi z pancerników zdołał zniszczyć japoński pancernik Kirishima. Po tym starciu Japończycy wycofali się.

16 listopada 1942 – Tunezja: wojska Osi opanowały cały kraj

19 listopada 1942 – ZSRS: Operacja „Uran”: sowiecka kontrofensywa pod Stalingradem. Sowieci zaatakowali skrzydła niemieckiej 6A obsadzone głównie oddziałami sojuszniczymi. Front Południowo-Zachodni (5APanc i 21A) nacierał na odcinku 3A rumuńskiej. Front Doński prowadził działania zaczepne (65A wdarła się na 4-5 kilometrów wgłąb pozycji wroga).

20 listopada 1942 – ZSRS: 2. dzień sowieckiej kontrofensywy. Sowiecki 26 KPanc poważnie uszczuplił siły rumuńskiej 1DPanc i rozbił sztab rumuńskiego 5KP. Siły Frontu Dońskiego i Frontu Południowo-Zachodniego napotkały na silny opór wojsk niemiecko-rumuńskich. Sowiecki 26KPanc i 4 KPanc parły ku mostom na Donie dążąc do połączenia z Frontem Stalingradzkim i do okrążenia 6A niemieckiej. Rozbita została rumuńska 3A. Front Stalingradzki zaatakował pozycje 4A rumuńskiej. 65A sowiecka parła na południe.

1 listopada 1943 – Pacyfik: 3. Dywizja USMC ląduje na Bougainville

3 listopada 1943 – Pacyfik: Amerykanie posuwają się w głąb wyspy Bougainville nie napotykając wroga

Lotnictwo: Oblot niemieckiego samolotu myśliwskiego Messerschmitt Me 209 V5

5 listopada 1943 – Pacyfik: zmasowany nalot lotnictwa USN na bazę w Rabaul

6 listopada 1943 – ZSRS: Sowieci zajmują Kijów

Pierwsze starcia z japończykami na Bougainville

8 listopada 1943 – Pacyfik: dowództwo nad oddziałami USMC na Bougainville (razem z 37. Dywizją, która wylądowała na przylądku Torokina) objął gen. Vandegrift

10 listopada 1943 – Pacyfik: nalot samolotów 5. Armii Powietrznej USAAF na Rabaul

11 listopada 1943 – Pacyfik: nalot samolotów USN na bazę w Rabaul. Pierwsze bojowe użycie bombowców nurkujących Curtiss SB2C Helldiver. Tego samego dnia 41 samolotów japońskich z Rabaul zaatakowało bez sukcesu amerykańską flotę. Wróciło tylko 8 maszyn.

13 listopada 1943 – Pacyfik: rozpoczęcie operacji „Galvanic” mającej na celu desant na Tarawę. Wyspa została zbombardowana przez samoloty B24 Liberator startujące z Funafuti i Kantonu

15 listopada 1943 – Wielka Brytania: utworzenie 2nd Tactical Air Force (2TAF) pod dowództwem ACM Sir Trafforda Leigh Mallory’ego

17 listopada 1943 – Pacyfik: w ramach operacji „Galvanic” TF52 i TF53 rozpoczęły naloty na Tarawę

Lotnictwo: oblot prototypu amerykańskiego samolotu myśliwskiego Fisher (GM) XP 75 Eagle (43-46950)

18-19 listopada 1943 – Niemcy: nalot 402 bombowców RAF na Berlin – początek „Bitwy o Berlin” – w ciągu 4,5 miesiąca dokonano 16 wielkich nalotów na stolicę Rzeszy (łącznie wzięło udział 9111 samolotów).

20 listopada 1943 – Pacyfik: 2DP USMC wylądowała na wyspie Betio niedaleko Tarawy, a 27DP – na wyspie Makin

1 listopada 1944 – Japonia: samotny samolot rozpoznawczy Boeing F13 wykonuje lot nad Tokio

Holandia: Brytyjskie lądowanie na holenderskiej wyspie Walcheren. Oddziały komandosów i 52 DP ponoszą ciężkie straty

2 listopada 1944 – Filipiny: Amerykanie oczyszczają z sił japońskich główną dolinę na Leyte

5 listopada 1944 – Pacyfik: Bombowce B 29 z baz w Chinach bombardują Singapur

7 listopada 1944 – USA: F.D. Roosevelt zostaje wybrany na 4. kadencję

8 listopada 1944 – Holandia: wojska kanadyjskie zdobywają wyspę Walcheren

9 listopada 1944 – Lotnictwo: oblot prototypu amerykańskiego samolotu transportowego Boeing Model 367 Stratofreighter, znanego jako C 97

11 listopada 1944 – Japonia: Japońska Cesarska Marynarka Wojenna przejęła nowy lotniskowiec Shinano

12 listopada 1944 – Norwegia: na skutek ataku samolotów Lancaster z 9 i 617 sqn RAF zatonął pancernik Tirpitz. W ataku użyto 12 bomb Tallboy o wagomiarze 5443 kg.

13 listopada 1944 – Filipiny: działania TF38 w rejonie wyspy Luzon

18 listopada 1944 – Pacyfik: samoloty z zespołu brytyjskich lotniskowców zaatakowały instalacje wojskowe i naftowe na Sumatrze