Friday, March 30, 2007

Zachód słońca...


ładny zachód słońca...


...samoloty...


...samoloty nad Vinarską...


...i jeszcze więcej samolotów :)

Wiosna...

Wiosna... nawet w Kraju Nonsensu (dla niewtajemniczonych - mówię o naszym południowym sąsiedzie) wszystko się zieleni i kwitnie...

niestety ten kolega nie dał podejść do siebie bliżej


w drodze do akademika


spring is in the air

Thursday, March 29, 2007

kalendarium 28-31 marca

28 marca-1 kwietnia 1939 - wojska gen. Francisco Franco opanowały całe terytorium Hiszpanii likwidując ostatnie punkty oporu komunistów. Zakończyła się tym samym wojna domowa

30 marca 1940 - oblot prototypu francuskiego samolotu myśliwskiego Potez 230.

30 marca 1940 - oblot prototypu sowieckiego samolotu myśliwskiego Ławoczkin I-301, znanego później jako ŁaGG-3. Był to pierwszy "nowoczesny" myśliwiec w szeregach VVS. Był wersją rozwojową I-22 (ŁaGG-1) oblatanego równo rok wcześniej. ŁaGG-3 miał konstrukcję drewnianą skorupową. Do wysokości kabiny był kryty blachą duralową. tylna część kadłuba - ze sklejki brzozowej. Skrzydło dwudźwigarowe kryte sklejką - jednym słowem łatwopalny samolot:) Napęd tego cudu sowieckiej inżynierii stanowił 12 cylindrowy rzędowy Klimov M-105P o mocy 1100KM (prototyp) a potem M-105 późniejszych wersji. Samolot ten był najlepszym przykładem jak można zepsuć całkiem niezły i logiczny projekt. Wykonanie było karygodne, ŁaGGi nie stanowiły dla Niemców większego problemu, chyba, że za ich sterami zasiedli doświadczeni gwardyjscy piloci (G. Barkhorn męczył się z jednym takim przez ok. 40 minut pewnego słonecznego dnia latem 1943 r.). ŁaGGi miały tendencję do rozpadania się w powietrzu bez dania racji, a to za sprawą badziewnego wykonania, albo niedokładnego (niemal odręcznego i "na oko") przenoszenia norm między fabrykami. Konstrukcja drewniana spajana jakimś specyfikiem wątpliwej jakości też dokładała swoje. Poza tym osiągi ŁaGGów i tak dość mizerne w porównaniu do niemieckich myśliwców były często zmniejszane a to za sprawą zdejmowania przez pilotów osłon kabin. Dzielni stalinowscy rycerze przestworzy spod znaku kufajki i czerwonej gwiazdy czynili tak z dwóch powodów: 1. osłona miała nieprzyjemną tendencję do zacinania się w pozycji "zamknięta" i 2. szkło - kolejny przykład sowieckiej myśli - matowiało i stawało się po jakimś czasie po prostu nieprzezroczyste.
Ogółem do 1943 roku kiedy nawet sowieci stwierdzili, że ŁaGG zabija zbyt dużo pilotów VVS, i wstrzymali produkcję, wykonano 6528 maszyn tego typu.


28 marca 1941 - gotowość operacyjną osiągnął 71st sqn RAF - pierwszy z tzw Eagle Squadrons - jednostek, w których służyli ochotniczo amerykańscy lotnicy przed przystąpieniem USA do wojny. Ogółem utworzono 3 dywizjony: 71., 121. i 133., w których służyło 244 jankesów. do jednostek tych zgłaszali się ludzie nie mający często wcześniejszego doświadczenia wojskowego. Niektórzy robili to z pobudek patriotycznych, lecz większość wstępowała do E.S. z chęci przygody. Ci młodzi Amerykanie chcieli przeżyć coś ekscytującego, a przy okazji pomóc brytyjczykom w ich walce z Niemcami. Dla wielu ochotników inspiracją do wstąpienia do "dywizjonów orłów" były historie o alianckich asach z czasów bitwy o Anglię. Po przystąpieniu USA do wojny część pilotów wyjechała do USA by wstąpić do USAAC (USAAF) i walczyć z Japończykami. Większość jednak została, by wstąpić do 4 grupy myśliwskiej nowo tworzonej w ramach 8 Armii Powietrznej USAAF w Anglii. Ogółem piloci E.S. strącili 73 1/2 samolotu. Stracono 77 amerykańskich i 5 brytyjskich lotników.


30 marca 1941 - Afrika Korps gen. E. Rommla rozpoczyna ofensywę pod El-Agheila w Cyrenajce.

31 marca 1941 - lotnictwo brytyjskie zbombardowało w porcie w Brescie niemieckie pancerniki Scharnhorst i Gneisenau.


28-29 marca 1942 - nalot 234 samolotów Bomber Command RAF na Lubekę. Była to zapowiedź przyszłych, masowych nalotów alianckich, zarówno nocnych (RAF) jak i dziennych (USAAF) na niemieckie miasta i instalacje przemysłowe oraz wojskowe.

30 marca 1943 - oblot prototypu samolotu Ki 84 Hayate (w kodzie aliantów "Frank"). Był to jeden z najlepszych (o ile nie najlepszy) samolot myśliwski Cesarskiej Armii Japońskiej. Myśliwiec ten zbudowany w układzie dolnopłata o półskorupowej konstrukcji był projektowany jako następca bardzo zwrotnego Ki 43 Hayabusa (Oscar). Hayate był napędzany 18 cylindrowym silnikiem gwiazdowym Ha 45 o mocy (1800KM). Uzbrojony był w dwa strzelające przez śmigło, zsynchronizowane karabiny maszynowe Ho-103 kalibru 12,7 mm z zapasem 250 sztuk amunicji na każdy, zamontowane w górnej części osłony silnika, oraz dwa działka Ho-5 kalibru 20 mm z zapasem 150 sztuk amunicji na każde w skrzydłach. Inne warianty uzbrojenia obejmowały cztery działka Ho-5 albo dwa działka 30mm Ho-105. Poza tym pod skrzydła można było podwiesić 2 bomby o wagomiarze 250 kg. Hayate był też bardzo dobrze opancerzony - pilot był chroniony 70-milimetrową szybą pancerną z przodu i 13-milimetrowymi płytami pancernymi w podłodze i z tyłu kokpitu. Mimo to Ki 84 charakteryzował się wspaniałymi właściwościami pilotażowymi. Pierwszy raz użyto Ki 84 w sierpniu 1944 w Chinach. od razu nowe samoloty zdobyły uznanie pilotów ze względu na znakomite osiągi, zwrotność i uzbrojenie. Szybko się okazało, że Hayate przewyższa osiągami i właściwościami pilotażowymi najlepsze samoloty alianckie. Myśliwców Ki 84 Hayate używano głównie podczas bitwy o Okinawę i do obrony Wysp Macierzystych przed amerykańskimi nalotami (tam Ki 84 stawały do walki obok Ki61 Hien - jedynego japońskiego myśliwca napędzanego silnikiem rzędowym). Pewną liczbę samolotów Ki 84 użyto w specjalnych jednostkach szturmowych Lotnictwa Armii Shimbu Tai.


31 marca 1943 - pierwszy lot prototypu brytyjskiego pokładowego samolotu torpedowego i szturmowego Blackburn B37 Firebrand (nr ew. NV636). Samolot był napędzany silnikiem Napier Sabre - użyty również w samolocie myśliwsko-szturmowym Hawker Typhoon.


28 marca 1944 - oblot samolotu myśliwskiego Fiat G 56 (nr ewid. MM.536) - następcy Fiata G 55 napędzanego silnikiem DB 603.


30-31 marca 1944 - nalot Bomber Command RAF na Norymbergę. Udział wzięło 795 bombowców. W wyniku działań niemieckich myśliwców nocnych i artylerii przeciwlotniczej RAF poniósł dotkliwe straty w postaci 97 strąconych maszyn.

howk! (czy jak to się tam pisze)


Drżyjcie blade twarze. wielki wódz Siedzący Knedlik wysłał swoich ludzi do Brna na zwiady.


Członkowie plemienia Czerwone Pepiki opanowali wóz z transportem ulubionego napoju kapitalistów...


... i za 4 skóry bizonów zakupili w pewnym sklepie nowe mokasyny

Monday, March 26, 2007

kalendarium 23-27 marca

27 marca 1940 - Reichsfuehrer SS H. Himmler wydaje polecenie budowy obozu koncentracyjnego Auschwitz, który z czasem stał się największym symbolem nazistowskiego okrucieństwa i ludobójstwa

23 marca 1941 - nalot RAF na Berlin, w którym po raz pierwszy biorą udział załogi Polskich Sił Powietrznych z 300. Dywizjonu Bombowego "Ziemii Mazowieckiej" i 301. Dywizjonu Bombowego "Ziemii Pomorskiej" im. Obrońców Warszawy.

24 marca 1941 - atak oddziałów włoskich i Afrika Korps pod El-Agejla

24 marca 1941 - Jugosławia przystępuje do "Paktu Trzech"

26/27 marca 1941 - zamach stanu w Jugosławii - powstaje antyniemieckie rząd D. Simovicia

23 marca 1942 - rozpoczęcie przez siły brytyjskie operacji "Ironclad" mającej na celu zajęcie Madagaskaru celem zapobieżenia wykorzystaniu wyspy przez siły osi jako pomostu między wojskami japońskimi obecnymi na Oceanie Indyjskim a wojskami włosko-niemieckimi na bliskim wschodzie

26 marca 1942 - Niemcy rozpoczynają masową eksterminację Żydów w komorach gazowych w obozie Auschwitz-Birkenau (przybywa transport 1 tys. Żydów słowackich)

27 marca 1942 - pierwszy raz użyto bojowo na samolocie Handley Page Halifax (nr ewid. V9977) systemu naprowadzania radarowego na cel H2S

26 marca 1943 - w Warszawie pod budynkiem Arsenału Grupy Szturmowe Szarych Szeregów przeprowadziły akcję pod kryptonimem "Meksyk II" - akcję uwolnienia więźniów przewożonych z siedziby Gestapo przy al. Szucha (dziś - Ministerstwo Edukacji Narodowej) do więzienia na Pawiaku. Całością dowodził St. Broniewski "Orsza", a bezpośrednie dowództwo objął T. Zawadzki "Zośka". Podczas akcji uwolniono 20 więźniów, w tym Jana Bytnara ps. "Rudy".

25 marca 1944 - masowa ucieczka jeńców ze Stalagu Luft III w Sagan (Żagań). Tunelem o długości 100m wykopanym na głębokości 10m uciekło 76 jeńców. Niemcom udało się niebawem schwytać 73 osoby, z czego 50 zostało rozstrzelanych.

25 marca 1944 - brytyjski samolot De Havilland Sea Mosquito (nr ewid. LR359, przebudowany egzemplarz wersji Mosquito FB.Mk VI) dokonuje udanego lądowania na pokładzie HMS Indefatigable

25 marca 1945 - przełamanie niemieckiej obrony w okolicach Budapesztu

25 marca 1945 - kapitulacja wojsk japońskich na wyspie Iwo Jima
Bitwa trwała od 19 lutego 1945 i zaliczała się do najbardziej zaciekłych w całej kampanii. Amerykanie w sile 110000 ludzi (pierwszego dnia wylądowało ponad 30000 Marines, a siły morskie - 880 okrętów stanowiły największą flotę inwazyjną w dotychczasowej historii wojny na Pacyfiku) stanęło na przeciwko 22000 Japończyków dobrze ufortyfikowanych (wydrążyli system tuneli i schronów o długości ponad 15 km).
Japończycy stracili ponad 20000 zabitych. Do niewoli oddało się tylko 215 żołnierzy armii cesarskiej.

Brno, 26.03


Moja przyszła chlebodawczyni


Zelny Trh był wyjątkowo zelny


Mumie mają przerwy na lunch?


hmm...



Meduza groźnie patrzy na przechodniów


Akademik, godzina 7.50 rano (matko jedyna, to ja tak wcześnie wyszedłem?)

Thursday, March 22, 2007

kalendarium 21-22 marca

22 marca 1939 – Niemcy wymuszają na Litwie odstąpienie Kłajpedy

21 marca 1943 – nieudana próba zamachu na Hitlera, której podjął

22 marca 1944 – wojska japońskie wkraczają na terytorium Indii

21 marca 1945 – pierwsze użycie bojowe samobójczych samolotów rakietowych Kugisho MXY-7 "Ohka". Był to jedyny, obok Messerschmitta Me 163 Komet, użyty bojowo samolot rakietowy. Ohka była wolnonośnym dolnopłatem z podwójnym usterzeniem pionowym o konstrukcji mieszanej napędzanym zespołem 3 silników rakietowych Typ 4-1 Model 20 na paliwo stałe. Głowicę bojową stanowiło 1200 kg TNT przymocowanego 4 śrubami do specjalnego łożyska. Ładunek był wyposażony w 4 inercyjne zapalniki detonacyjne i jeden zapalnik zderzeniowy w przedzie głowicy. Wystawał on przed osłonę. Wszystkie zapalniki podczas lotu były zabezpieczone, odbezpieczane były przez pilota gdy wprowadzał samolot w lot nurkowy nad celem.
Kugisho MXY-7 "Ohka" był używany przez specjalne jednostki szturmowe shimpu tai – zwane również kamikaze.
Ohka była przenoszona nad cel przez dwusilnikowy samolot bombowy Mitsubishi G4M2e Model 24J „Betty”. Pilot samobójca zajmował miejsce w ciasnej kabinie Ohki jeszcze przed lotem. Do maszyny były podłączone przewody radiowe – umożliwiające komunikację z załogą bombowca i tlenowe.
Bojowy debiut samolotów Ohka, które na dobrą sprawę stanowiły sterowane pociski rakietowe, zakończył się całkowitą porażką. Zespół 16 Betty transportujących pociski Ohka eskortowany przez 55 myśliwców A6M5 Zero został przechwycony przez amerykańskie F6F5 Hellcaty, które zniszczyły wszystkie japońskie bombowce. Japończycy zdołali zwolnić samoloty samobójcze, lecz żaden z nich nie dotarł do celu, którym był Task group 58.1 z lotniskowcami Hornet, Bennington, Wasp, Belleau Wood.
Ogółem wyprodukowano ponad 800 samolotów Ohka, z czego w walce użyto 50. Rezultatem samobójczych misji tych maszyn (użytych głównie w bitwie o Okinawę) było zatopienie 3 okrętów US Navy.
Przez amerykanów pociski te zostały ochrzczone niezbyt pochlebnym przydomkiem „Baka”, co po japońsku oznacza „głupiec”.

21 marca 1945 – wojska sowieckie wysadziły w powietrze niemiecki pancernik „Schlezwig Holstein”, który rankiem 1 września 1939 roku oddał pierwsze strzały w kierunku polskiej składnicy amunicyjnej na Westerplatte

22 marca 1945 – alianci sforsowali Ren, a jednostki 21 Grupy Armii marszałka Montgomery’ego rozpoczęła natarcie w rejonie Wessel

Monday, March 19, 2007

Historia lotnictwa cz. 3

Na początku 1916 roku szala przechyliła się na stronę sprzymierzonych za przyczyną Nieuporta 11 (Bebe), który był uzbrojony w karabin strzelający ponad śmigłem. Był to samolot zbudowany w układzie półtorapłata.


Układ ten próbowali skopiować Niemcy stosując go w samolotach Albatros. Jednakże albatrosy, w porównaniu do leciutkich szmacianych Nieuportów były bardziej „utuczone” – za sprawą cięższego silnika rzędowego i przy ostrzejszych manewrach herr Pilot mógł znaleźć się z ręką w nocniku, gdy oderwał się mu dolny płat...

Jednakże to właśnie Albatros D III pozwolił Kaiserowi odzyskać przewagę w powietrzu na początku 1917 roku. Podczas tzw. krwawego kwietnia herbaciarze stracili 319 dzielnych awiatorów w porównaniu do 119 niemieckich Piloten...
I znów po okresie porażek słońce zaświeciło nad żabojadzkimi i herbacianymi siłami powietrznymi – za sprawą nowych konstrukcji Sopwith. Na początku był mały Pup (szczeniak), który mógł być stosowany nawet na okrętach wojennych, gdzie jego pasem startowym była drewniana platforma ustawiona na wieżach artyleryjskich.

Następnym wynalazkiem five o’clocków był Sopwith Triplane, który powstał na bazie Szczeniaka, przez obniżenie górnego płata i dodanie trzeciego.

Machina ta radziła sobie tak dobrze, że Fokker dostał zlecenie zbudowania czegoś podobnego – zlecenie zaowocowało prawdopodobnie najbardziej znanym samolotem I wojny światowej – Fokkerem Dr I. Był to niesamowicie zwrotny samolot o wielkiej na owe czasy prędkości wznoszenia. samolot ten stał się bardzo znany dzięki największemu asowi lotniczemu Wielkiej Wojny, którym był Rittermeister Manfred baron von Richthoffen - zwycięzca w 80 pojedynkach powietrznych. Pod koniec swej kariery latał pomalowanym całkowicie na czerwono Fokkerem Dr I.

Równowaga (bo alianci nigdy nie odzyskali przewagi jakościowej) powróciła po wprowadzeniu przez Angoli samolotów Sopwith Camel i SE5.

Niemcy przegrali wojnę w powietrzu przez fatalny stan gospodarki i niewydolność fabryk – a także niedobór personelu.

I wojna światowa była świadkiem pierwszych masowych nalotów bombowych – zapoczątkowanych przez niemieckie Zeppeliny. Potem doszły bombowce Gotha G I-IV, Staaken R i brytyjskie Hanley Page V/1500.

Służba w lotnictwie w czasie I wojny światowej była szansą na zdobycie wielkiej sławy i rozgłosu (baron Richthoffen, Immelmann, Fonck, Mannock, Rickenbaker). Asy przestworzy stawały się bohaterami narodowymi. Z drugiej strony służba ta była bardzo niebezpieczna. Silniki były bardzo zawodne i miały tendencję do zatrzymywania się w najmniej odpowiednim momencie. Szmaciano-druciano-drewniana konstrukcja była bardzo wrażliwa na warunki atmosferyczne i na ogień (substancja szybkopalna :P).

Poza tym spadochrony były jeszcze niemodne - a tak na serio, to aż do 1917 roku armie obu stron zakazywały używania spadochronów – by motywować lotników do bardziej zaciętej walki. Sądzono, że dzielny wojak posadzony za sterami trzeszczącego drewniano-szmacianego pudła, który trzymał się w jednym kawałku dzięki strunom fortepianowym, nie mając kawałka jedwabiu ze sobą będzie bardziej zmotywowany.

Ten okres rozwoju lotnictwa, często niedoceniany, doprowadził do wykształcenia doktryny walki powietrznej i do rozwoju większości typów samolotów (rozpoznawczych, myśliwskich, bombowych). Poza tym stworzono i rozwijano obronę p-lot, reflektory przeciwlotnicze, opracowano system wczesnego ostrzegania, a także rozpoczęto pracę nad turbosprężarkami i pociskami kierowanymi.

Koniec konfliktu bynajmniej nie zahamował rozwoju lotnictwa, które właśnie wkraczało w swój złoty wiek - wiek rekordów, sukcesów i nowych technologii.

kalendarium 19-20 marca

1940 - (noc 19/20 marca) - pierwszy nalot Bomber Command na cele lądowe na terytorium Niemiec - nalot został przeprowadzony przez samoloty Armstrong Whitworth "Whitley" i Handley Page "Hampden". Celem był Hörnum

20 marca 1940 - oblot prototypu dwusilnikowego bombowca, który później przejął rolę samolotu transportowego i holownika szybowców Armstrong Whithworth Albemarle (Nr ew. P1360)


20 marca 1942 - pierwszy lot francuskiej ciężkiej transportowej łodzi latającej Potez-CAMS 161


19 marca 1944 - o godzinie 4.00 rano wojska niemieckie rozpoczęły operację "Margarethe" - której celem była okupacja Węgier. Węgry były sojusznikiem Tysiącletniej Rzeszy, lecz Hitler zdecydował się na okupację, gdyż władze w Budapeszcie prowadziły tajne negocjacje z aliantami. Fuehrer zaprosił węgierskiego przywódcę regenta adm. Miklosa Hortyego na rozmowy do austriackiego zamku Klessheim. W tym czasie oddziały niemieckie zajęły kluczowe pozycje na Węgrzech. Wehrmacht był entuzjaztycznie witany w całym naddunajskim kraju. Niemcy zapamiętali operację Margarethe jako ostatnią wojnę (operację), w czasie której byli witani kwiatami (Blumenkrieg)

Saturday, March 17, 2007


St. Patrick's Day


Wszystkiego najlepszego,
dużo szczęścia,
garnka pełnego złota
i rzeki zielonego piwa życzy
Brunner






Friday, March 16, 2007

kalendarium 14-18 marca

14 marca 1941 - oblot prototypu japońskiego samolotu bombowo-torpedowego Nakajima B6N Tenzan (Jill) - typ ten był rozwinięciem samolotu B5N Kate i zastąpił go w służbie. Pierwszy model seryjny B6N1 wyposażony w silnik gwiazdowy NK7A Mamoru 11, przeszedł chrzest bojowy podczas bitwy na Morzu Filipińskim, gdy Amerykanie dysponowali wielką przewagą w powietrzu. I tak już podczas debiutu sporo nowych maszyn stało się ofiarami amerykańskich F6F Hellcat.
Drugim i najbardziej rozpowszechnionym modelem był B6N2 z silnikiem MK4T Kasei 25 o mocy 1850 KM. Jill został zaprojektowany jako 3 osobowy samolot bombowo torpedowy przeznaczony do operowania z lotniskowców. Jednakże w chwili wprowadzenia go do służby Marynarka Cesarska nie dysponowała już wielkimi lotniskowcami - wszystkie okręty tej klasy zalegały gdzieś na dnie w różnych zakątkach Pacyfiku stając się podstawą dla raf koralowych. Tenzan zakończył karierę jako samolot w Shimbu Tai - czyli specjalnych jednostkach szturmowych (Kamikaze).


14 marca 1945 roku - po raz pierwszy użyto bomby Grand Slam o wagomiarze 22000 funtów (9979 kg) - zrzucono ją ze specjalnie odchudzonego samolotu Avro Lancaster B.I (special) z 617 dywizjonu bombowego RAF (tzw. Dambusters squadron) na wiadukt kolejowy w Bielefeld

18 marca 1943 roku - pierwszy lot przedprototypowego samolotu transportowego Junkers Ju 352 V0 Herkules - przebudowanego z prototypu Ju 252, który z kolei stanowił wersję rozwojową "ciotki Ju", czyli Ju 52/3m


18 marca 1945 roku - początek operacji bojowej związanej z planem lądowania wojsk amerykańskich na wyspie Okinawa stanowiącej ostatnią przeszkodę w drodze do Wysp Macierzystych Japonii.

Tuesday, March 13, 2007

Historia lotnictwa cz. 2

Kryzys bałkański – któryś z kolei i zabójstwo następcy tronu austro-węgierskiego arcyksięcia Ferdynanda i jego małżonki Zofii von Chotek przez bośniackiego niepodległościowca Gawriło Principa w połączeniu z ogólnie napiętą sytuacją w Europie doprowadziły do wybuchu konfliktu, który błyskawicznie objął całą Europę. Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii 28 lipca 1914 roku. Od tej chwili, w związku ze skomplikowanym systemem sojuszy, zadziałała zasada domina. Rosja stając w obronie Serbii wypowiedziała wojnę Austrii (29 lipca). W odpowiedzi na to Niemcy wprowadziły mobilizację, na co Francja również ogłosiła mobilizację rezerwistów. 1 sierpnia Niemcy wypowiedziały wojnę Rosji, a następnego dnia Francji. Naruszenie przez Niemców neutralności Belgii poprzez przekroczenie jej granic zmusiło Wielką Brytanię do ogłoszenia stanu wojny z Cesarstwem Niemieckim.

Tak w ciągu miesiąca wojna ogarnęła cały stary kontynent, a wkrótce cały świat.

Wtedy, latem 1914 roku mało kto spodziewał się jak dużą rolę odegra w tej wojnie lotnictwo, wynalazek mający niewiele ponad 10 lat. Warto zauważyć, że poza Niemcami, którzy dysponowali dużą flotą sterowców i carską Rosją, która wystawiła w 1914 roku eskadrę bombową złożoną z największych samolotów tamtych czasów – stworzonych przez Igora Sikorskiego czterosilnikowców Ilia Muromiec żadne państwo na początku konfliktu nie przykładało większej wagi do działań lotniczych.

Początkowo samoloty pilotowane głównie przez byłych kawalerzystów wypełniały zadania zwiadowcze latając nad linią frontu i obserwując ruchy nieprzyjaciela i wykrywając stanowiska artyleryjskie.

Na tym polu samoloty potwierdziły swoją skuteczność już w 1914 roku. Dzięki zwiadowi lotniczemu sir John French został ostrzeżony o ruchach niemieckich przed bitwą pod Mons i o zmianie marszruty oddziałów gen. Von Klucka, co pozwoliło mu dostosować się do nowej sytuacji i przegrupować.

Samolotów na początku wojny było dość mało i żadne z państw nie dysponowało doktryną walki powietrznej. Samoloty obu walczących stron omijały się z daleka, a czasem piloci się nawzajem pozdrawiali.

Jednakże już wkrótce zdano sobie sprawę, że wrogie maszyny trzeba zwalczać. Ale broń lotnicza była dopiero w fazie rozwoju i często zdarzało się, że seria z karabinu maszynowego strzelającego przez śmigło roztrzaskiwała jego płaty, co miało opłakane skutki dla dzielnego awiatora. Tak więc przedsiębiorczy piloci brali do kabin to co mieli pod ręką: od pistoletów i karabinów, po kamienie i cegły. Zdarzyło się nawet, że francuski lotnik Jean Navarre brał ze sobą nóż rzeźnicki, którym chciał rozpruwać powłokę sterowców.

Przełom przyszedł w 1915 roku, gdy niejaki Roland Garros zastosował na płatach śmigła metalowe deflektory, które odbijały pociski. Rozwiązanie to było proste i dość skuteczne, choć prowadziło do wielkiego marnotrawstwa amunicji.

Piloci mogli odtąd spać spokojnie, bez obaw, że pewnego dnia znajdą się w, delikatnie mówiąc, nieciekawej sytuacji bez śmigiełka, w dość delikatnej konstrukcji ze szmat i drewna.

Niemcy postanowili je skopiować, lesz niedługo później zrezygnowali z tego pomysłu – a to za sprawą Holendra Anthony Fokkera. Wynalazł on bezpiecznik odśrodkowy, który funkcjonuje pod obiegową nazwą synchronizatora. W dużym uproszczeniu wyglądało to tak: do wału śmigła przymocowano krzywkę, która naciskała na długi pręt uruchamiająca spust broni. Tak więc od tej chwili broń strzelała jedynie, gdy na linii ognia nie znajdowała się łopata śmigła.

Pomysł był prosty, ale tak skuteczny, że po wielu modyfikacjach i unowocześnieniach stosowano go aż do lat 50.

Po wprowadzeniu synchronizatorów Niemcy uzyskali wielką przewagę – na 1 zestrzelonego Fokkera E1 w końcu października 1915 roku przypadło 17 alianckich.

W międzyczasie lotnicy tworzyli podstawy taktyki walki w powietrzu. Najsłynniejsze zasady stworzyli: Oswald Boelcke i Max Immelman. Na polu tym wyróżniali się również Rene Fonck i Edward Mannock.


kalendarium 11-13 marca

12 marca 1940 - oblot rumuńskiego samolotu rozpoznawczego i lekkiego bombowego IAR 39

12-13 marca 1940 - zawarcie rozejmu między Finlandią a Związkiem Sowieckim - koniec Wojny Zimowej, która stanowiła kompromitację Armii Czerwonej - mimo miażdżącej przewagi liczebnej sowieci nie byli w stanie pokonać małej ale bitnej armii fińskiej, która dzięki znakomitej organizacji, świetnej taktyce obronnej i wielkiej odwadze byli w stanie stawić zaciekły opór. Wielką rolę w tym konflikcie odegrali snajperzy (Simo Häyhä - 525 sowietów na koncie). W powietrzu starły się: sowiecki walec - I16, I153, DB3, TB3 itd oraz fińska pomysłowość i umiejętność wykorzystania każdego sprzętu, jaki wpadnie im w ręce...

11 marca 1941 - F. D. Roosevelt podpisuje umowę o pożyczce i dzierżawie uzbrojenia, amunicji i innych materiałów wojennych państwom sprzymierzonym

11 marca 1942 - przekształcenie AVG (American Volunteer Group - "Latających Tygrysów") w 14 Armię Powietrzną USAAF pod dowództwem gen. Chennaulta

11 marca 1944 - oblot największej niemieckiej łodzi latającej BV 238 V1 (RO+EZ).

11 marca 1945 - nalot RAF na Essen w sile 1079 samolotów

12 marca 1945 - nalot RAF na Dortmund w sile 1108 samolotów